Żółtaczka, która dotyka noworodki jest bardzo powszechnym zjawiskiem. Możemy ją spotkać u około 60 procent donoszonych dzieci, ale także u zdecydowanej większości wcześniaków. Charakterystyczne dla tej choroby żółte zabarwienie skóry jest wynikiem niecałkowitego wykształcenia (niedojrzałości) wątroby niemowlaka i zwykle można je zaobserwować 2-3 dobie życia.
Dziecko, które znajduje się w łonie matki, pobiera tlen transportowany przez krew z jej łożyska. Do tego transportu wykorzystywane jest ogromna ilość czerwonych krwinek (erytrocytów). Po narodzinach gdy maluch rozpoczyna oddychać samodzielnie, musi pozbyć się zbędnych krwinek. Niedojrzała wątroba niemowlaka nie jest w stanie poradzić sobie bilirubiną, która powstaje w procesie rozpadu erytrocytów, trafia ona z powrotem do krwi i ona właśnie jest powodem żółtego zabarwienia skóry.
Objawami świadczącymi o tym, że nowonarodzone dziecko doznało zakażenia jest zażółcenie skóry, które w początkowej fazie pojawia się na twarzy, a następnie na całym ciele. Zażółcenie śluzówek oraz białek oczu. Bardzo intensywna żółta barwa moczu dziecka, oraz po przeprowadzeniu badania krwi zwiększony poziom bilirubiny (to właśnie po tym badaniu powstaje ślad po nakłuciu igłą na stopce niemowlaka). żółtaczkę stwierdza się jeżeli w badaniu wartość bilirubiny przekroczy 12 mg/dl.
Ile trwa żółtaczka fizjologiczna u noworodka ?
Zazwyczaj mija ona po 10 dobie życia u prawidłowo donoszonych dzieci, a u wcześniaków objawy mogą przeciągnąć się nawet do 3 tygodni.
W większości przypadków żółtaczka fizjologiczna nie wymaga żadnego leczenia, natomiast należy pamiętać, że dziecko musi dostawać odpowiednią ilość płynów, dlatego przerwy w karmieniu nie powinny być dłuższe niż 3 godziny. W przypadku gdy maluszek protestuje podczas karmienia i przerwy pomiędzy posiłkami są dłuższe niż 3 godziny, lekarz zaleci podawanie płynów drogą dożylną.
Przy niedużym nasileniu żółtaczki podawany jest Luminal – lek uspokajający o działaniu przeciwdrgawkowym, który w małej dawce działa intensyfikująco na enzymy wątrobowe wpływając na przyspieszenie metabolizmu.
Część noworodków u których stwierdzono wysoki stan bilirubiny poddawana jest tzw. fototerapii. Polega ona na naświetlaniu całego ciała maluszka specjalnym niebieskim lub białym światłem, które powoduje zmiany chemiczne bilirubiny, które skutkują o wiele szybszym wydaleniem jej z organizmu.
W skrajnych przypadkach gdy jej poziom jest wysoki i utrzymuje się ponad 10 dni, możliwe jest zastosowanie transfuzji wymiennej, która polega na usuwania z organizmu dziecka małych porcji krwi i zastępowaniu jej krwią dawcy. Obecnie takie transfuzje wykonuje się tylko w przypadku pojawienia się żółtaczki jąder podkorowych. Pomocniczo stosuje się także leczenie farmakologiczne, polegające na podaniu fenobarbitalu, zwiększającego syntezę enzymów, leki zwiększające perystaltykę jelit oraz wlewy dożylne roztworu glukozy lub albumin.
W zdecydowanej większości przypadków żółtaczka fizjologiczna nie pozostawia żadnych następstw. W dzisiejszych czasach, przy prawidłowym leczeniu, powikłanie występują niezmiernie rzadko. Dzieci po przebytej żółtaczce noworodkowej rozwijają się w sposób prawidłowy oraz nie wykazują zaburzeń rozwojowych.